رزماری

توضیحات

رزماری

رزماری گیاهی معطر است که به‌عنوان چاشنی غذا استفاده می‌شود. برای سلامت مو و ابرو می‌توان از آن استفاده کرد. در درمان سراخوردگی، دیابت، مشکلات کبد و بیماری‌های رحم تاثیر دارد.

جهت مصرف دُز دارویی این گیاه یا داشتن بیماری و مصرف دارو

حتما از پزشک خود یا متخصصین طب ایرانی مشاوره گرفته شود.

رزماری چیست؟

رزماری گیاهی معطر و همیشه‌سبز بومی مدیترانه است. از این گیاه به‌عنوان چاشنی آشپزی، برای ساخت عطر بدن و به‌عنوان یک درمان برای انواع بیماری‌ها استفاده می‌شود. این گیاه به همراه بسیاری از گیاهان دیگر نظیر پونه کوهی، آویشن، ریحان و اسطوخودوس جزو خانواده نعناع Lamiaceae است.

برای قرن‌ها کاربردهای دارویی رزماری موردستایش قرار گرفته‌است، اما اخیراً تحقیقات علمی این ادعاها را تایید کرده‌اند. تحقیقات صورت‌گرفته، نقش این گیاه دارویی به‌عنوان یک مکمل مهم در رژیم غذایی را تایید می‌کنند، زیرا حاوی طیف گسترده‌ای از مواد مغذی ضروری برای سلامتی است.

رزماری سابقه طولانی در مصارف آشپزی و دارویی دارد. این گیاه در بوته‌هایی با ساقه‌های چوبی و برگ‌های سوزنی کوتاه و کاج مانند رشد می‌کند و دارای گل‌هایی با رنگ سفید، صورتی، بنفش یا آبی است. اگرچه رزماری هم از نظر ظاهر و هم از نظر بو شبیه کاج است، اما در واقع عضوی از خانواده گیاه شناسی نعناعیان (Lamiaceae) و مریم گلی است. رزماری گیاهی همیشه سبز است که اغلب به عنوان یک درختچه زینتی پرورش داده می‌شود؛ زیرا توانایی تحمل در شرایط سخت را دارد.

آشپزی با رزماری

بهتر است شاخه‌های تازه رزماری را زیر آب جاری سرد بشویید و خشک کنید. دستورالعمل‌ها معمولا به برگ‌های کاملی که به راحتی از ساقه‌های چوبی جدا می‌شوند، نیاز دارند. شاخه‌های کامل رزماری را می‌توان به خورش‌ها و غذاهای گوشتی اضافه کرد.

رزماری اغلب برای چاشنی گوشت، به ویژه گوشت بره، گوشت خوک و مرغ استفاده می‌شود. رزماری خرد شده را می‌توان به خمیر نان یا بیسکویت اضافه کرد و در تمام طول پخت، عطر خوش آن را استشمام کرد. سیب زمینی، لوبیا و عدس نیز به خوبی با رزماری ترکیب می‌شوند. رزماری طعم تند و تیزی دارد و به همین دلیل معمولا به مقدار کم استفاده می‌شود.

طریقه مصرف رزماری در آشپزی

با انواع برگ‌های تازه و  خشک آن میسر است. از آنجایی که رزماری تازه و خشک می‌توانند بافتی سفت و سوزنی مانند داشته باشند، معمولا قبل از افزودن به دستور پخت، آن را با هاون یا آسیاب خرد می‌کنند. شاخه‌های رزماری با ساقه سالم را می‌توان به سوپ و خورش اضافه کرد و سپس قبل از سرو، شاخه را از غذا خارج کرد.

برای جدا کردن برگ‌های ساقه رزماری، کافی است نوک ساقه را با یک دست‌تان نیشگون بگیرید و دست دیگرتان را از بالا به سمت پایین بکشید تا برگ‌ها به راحتی جدا شوند. سپس می‌توانید برگ‌ها را بیشتر تمیز کنید تا از وجود قطعات سفت و چوبی گیاه جلوگیری کنید.

رزماری را می‌توان به همراه سایر گیاهان دارویی برای طعم دادن به روغن زیتون و پنیر استفاده کرد. اخیرا ترکیب محبوب رزماری و روغن زیتون راه خود را به کراکر، چیپس و پنیر نرم پیدا کرده است. رزماری و فلفل سیاه نیز به یک ترکیب طعم لذیذ و منحصربفرد تبدیل شده‌اند.

طریقه مصرف رزماری در آشپزی با مرغ

طعم سیر و رزماری، یک ترکیب مرغ خوشمزه به شما می‌دهند و با اضافه کردن کمی سرکه سفید و رب گوجه‌فرنگی، آبگوشتی دلچسب و روستایی را درست خواهید کرد. اگر پای مرغ کامل ندارید، نگران نباشید – این دستور غذا با ترکیبی از ساق و ران یا حتی فقط ران تنها به همان اندازه مزه می‌دهد. در حقیقت به آرامی گرم کردن مرغ، یک روش پخت عالی برای ساق و ران مرغ است. برای این دستور خوشمزه باید مواد اولیه زیر را فراهم کنید:

• ۳ قاشق غذاخوری روغن زیتون بدون بو
• نصف پیمانه پیاز قرمز درشت خرد شده
• ۴ حبه سیر خرد شده
• ۴ عدد ران مرغ بزرگ و کامل
• نمک و فلفل سیاه به میزان دلخواه
• نصف پیمانه آرد همه منظوره
• ۱ فنجان سرکه سفید
• ۲ قاشق غذاخوری رب گوجه فرنگی
• ۱ عدد برگ بو متوسط
• یک و نیم پیمانه آب مرغ کم نمک
• ۴ تا ۶ شاخه رزماری

مراحل پخت

در این دستور پخت که طریقه مصرف رزماری در آشپزی با مرغ را ارائه می‌دهد، بایستی هر یک از مراحل را به ترتیب انجام دهید:

1. روغن زیتون را در یک ماهیتابه بزرگ، بر روی اجاق گاز یا قابلمه‌ای که در فر قرار گرفته است، با حرارت متوسط گرم کنید. پیاز را داخل تابه بریزید و آنها را حدود ۳ دقیقه تفت دهید و هر چند دقیقه یکبار هم بزنید.
2. سیر را اضافه کنید و حدود ۲ دقیقه دیگر تفت دهید و هر از گاهی هم بزنید. سپس به وسیله یک کفگیر، پیاز و سیر را از تابه جدا کنید و داخل یک بشقاب جدا بریزید.
3. یک توری را در وسط فر قرار دهید و با دمای ۳۲۵ درجه فارنهایت آن را گرم کنید.
4. روی تکه‌های مرغ را کمی نمک و فلفل بپاشید، سپس آنها را در آرد قرار دهید تا دو طرفشان پوشانده شود. هر طرف مرغ را حدود ۵ دقیقه روی توری قرار دهید تا سرخ شود.
5. پیاز و سیر را دوباره به ماهیتابه اضافه کنید. سپس سرکه و رب گوجه فرنگی را با هم مخلوط کنید و داخل تابه بریزید و برگ بو را به آن اضافه کنید. حدود ۱.۵ تا ۲ دقیقه  این مخلوط را بجوشانید تا مایع به نصف کاهش یابد. سپس آب مرغ و شاخه‌های رزماری را به آن اضافه کنید.
6. روی آن را بپوشانید و اجازه دهید به مدت ۱ ساعت یا تا زمانی که مرغ نرم می‌شود، غذا داخل فر یا روی اجاق گاز پخته شود. ضخیم‌ترین قسمت مرغ، که در تماس با استخوان نیست، باید حداقل با حرارت ۱۶۵ درجه فارنهایت پخته شود. حال غذای شما آماده سرو است. امیدواریم از این ترکیب خوشمزه لذت ببرید.

طبع رزماری در طب سنتی

طبع رزماری گرم است یا سرد؟ رزماری گیاهی با خواص قوی آنتی‌میکروبیال و آنتی‌اکسیدان است که طبع گرم و خشکی دارد.

خواص

رزماری گیاهی با خواص بی‌شمار است که تاثیرات بسیار مثبتی روی درمان انواع بیماری‌ها دارد. برخی از خواص بی‌نظیر این گیاه شامل موارد زیر است.

اگر می‌خواهید برای درمان مشکل خود از این گیاه دارویی استفاده کنید، باید با دکتر طب سنتی مشورت کنید.

نحوه مصرف

بسته به این که هدفتان از استفاده از این گیاه دارویی چیست می‌توانید آن را به روش‌های مختلفی استفاده کنید. می‌توانید برگ‌های تازه این گیاه دارویی را بخورید یا با آن‌ها دم‌نوش درست کنید، روغن آن را روی پوست استعمال کنید یا آن را استنشاق کنید.

۱. طرز تهیه دم‌نوش

مواد موردنیاز:

• ۵ گرم برگ تازه رزماری
• ۲۵۰ میلی‌لیتر (یا ۸ اونس) آب جوش

طرز تهیه: برگ‌های رزماری را به یک قابلمه آب داغ اضافه کنید و اجازه دهید به مدت ۵ الی ۱۰ دقیقه خیس بخورد. در این مدت حتماً در قابلمه را بگذارید. سپس ترکیب حاصل را از یک صافی توری عبور دهید و صبر کنید تا خنک شود. می‌توانید این دم‌نوش را ۳ یا ۴ بار در روز مصرف کنید. ترجیحاً این دم‌نوش را بدون شیرین‌کننده مصرف کنید.

عوارض و مضرات

در صورت مصرف خوراکی: این گیاه دارویی معمولاً به‌عنوان چاشنی در انواع غذاها استفاده می‌شود. درصورتی‌که به مدت ۸ هفته برگ این گیاه دارویی را به‌عنوان دارو مصرف کنید، معمولاً با خطری همراه نیست. بااین‌حال، مصرف روغن رزماری رقیق‌نشده یا مقادیر بسیار زیاد برگ این گیاه دارویی می‌تواند خطرناک باشد.

مصرف مقادیر بالای این گیاه دارویی ممکن است سبب بروز عوارضی نظیر استفراغ، حساسیت به آفتاب و قرمزی پوست شود.

در صورت استعمال روی پوست: معمولاً روغن رزماری برای اکثر افراد بی‌خطر است. اما گاهی ممکن است سبب بروز واکنش آلرژیک در برخی افراد شود.

اگر بعد از مصرف رزماری دچار عوارض شدید، باید با دکتر طب سنتی مشورت کنید.

جهت مصرف دُز دارویی این گیاه یا داشتن بیماری و مصرف دارو

حتما از پزشک خود یا متخصصین طب ایرانی مشاوره گرفته شود.